Friday 17 September 2010

මහායානෙද?..ථේරවාදේද......නැත්නම් මොකුත්ම නැද්ද?


ඔය කවුරු කවුරුත් බුදුදහමත් එක්ක්ක කියැවෙන මහායාන , ථේරවාද කියන වචන දෙක අහලා ඇතිනේ. අහලා නැත්නම් ඉතින්, මේ කියන්නේ බුදුන්වහන්සේගෙන් පසුව බුදුදහමේ ඇතිවුන ප්‍රධාන බෙදීම් දෙකක්, මෙයින් ථේරවාදීන් බුදුදහම පිරිසිදු ආකාරයෙන්ම පවත්වාගෙන යනවා යැයි පවසන අතර, ලංකාවේ පවතින්නේ ථේරවාදයයි. ක්‍රි.පු 1 සියවසේ ඉන්දියාවේ දී ක්‍රමිකව වර්ධන උන ධර්ම ගවේශණයේ ප්‍රතිපලයක් ලෙස මහායානය බිහි වු අතර මෙය චීනය, ටිබෙටය, කොරියාව,වියෙට්නාමය ජාපානය වැනි රටවල පැතිර ගියා.

මයියා පොඩි කාලයේ මහායාන කියන වචනෙ කණට වැටුනු දවස් වල ඒකේ තේරුම ඇහුවේ මයියා ගේ අම්මාගෙන්. හොද බෞද්ධ උපාසිකාවක් උන අම්මා, මහායාන ගැන මයියාට කිව්වේ ඒක පිරිසිදු බුදුදහම නොවෙන බවත් ඔවුන් අලංකාර පුද පුජාවලට වැඩියෙන් කැමැත්තක් දක්වන බවත්ය.

පස්සේ කාලෙක මයියා ලොකු මහත් වෙන කොට මේ මහායානය ගැන මීට වඩා වෙනස් විදිහකට කියවන්න ලැබුනා.

ථේරවාද, මහායාන තියා බුද්ධාගම කියන්නේ මොකක්දවත් හරියට දන්නේ නැති, බහුතරයක් බෞද්ධ උන ල0කාවේ පොරවල් වලට මහායාන ගැන පොඩි කුප්පියක් දාන්නයි මයියා සෙට් වෙන්නේ.

මහායාන ගැන කියන්න කලින්, බුදුදහමේ මූලික සකල්පය උන ' පටිච්ච සමුප්පාදය' ගැන පොඩ්ඩක් කියලා ඉන්න වෙනවා. වචනේ පොඩ්ඩක් බරපතල උනාට මෙම උතුම් සංකල්පයෙන් විස්තර කෙරෙන්නේ අපේම හිත ගැනයි.

මේ ගැන මයියා පොඩි උදාහරණයකින් පටන් ගන්න හිතුවා.

දැන් හිතන්න බලන්න ඔය වාඩි වෙලා ඉන්න පුටුව ගැන. මේ පුටුව රූපයක් විදිහට අපේ ඇස් දෙකෙන් දකිනවා. වාඩිවෙලා හිටියොත් හමට වැදීම නිසා ඇතිවෙන ස්පර්ෂයෙන් ඒක දැනෙනේවා.මේ ඇසෙන් ගන්න දෙයයි ,හමෙන් ගන්න දෙයයි එකතු කරගෙන අපේ මොලය මේක පුටුව විදිහට තේරුම් ගන්නවා. ඉතින් දැන් හිතන්න බලන්න අපි පොඩි කාලයේ ඉදගෙන ඔය සංවේදනා දෙක මුල් කරගෙන පුටුව කියලා මේක අදුන ගන්න පුරුදුවෙලා ඉන්නවා. ඕක පුටුව නෙමෙයි, වංගෙඩියක් ලෙස අදුන ගන්න පුරුදු උනානම් අපි ඕක වංගෙඩියක් ලෙසයි අදුන ගන්නේ. මේකෙ තියෙන වැදගත්ම කාරණාව නම් ඔබ, ඔබට ඇති අත්දැකීම තුලින් පුටුව කියන දේ තේරුම් ගන්න අතර , මයියා මයියාට ඇති අත්දැකීම් තුලින් පුටුව තේරුම් ගන්න වා. නමුත් ඇත්ත වශයෙන්ම පුටුවක් පවතිනවාද.? ඉහත සදහන් කල ඇස්දෙකෙන් ගත්ත සංවේදනයයි, ස්පර්ශ්යෙන් ගත්ත සංවේදනයයි කෘත්‍රිමව ඇති කල හැකි නම් පුටුවක් ඇත්තටම නැතත් , පුටුවක් ඇති වබ අපේ මොලයට ඒත්තු ගන්වන්න පුලුවන්..( ඔය Matrix ෆිල්ම් එකේ තියෙන්නේ මේ වගේ සීන් එකක් තමයී.)

දැන් මේ කථාවේ ප්‍රශ්ණයට බහිමු... ඇත්තටම පුටුවක් පවතිනවාද? , නැතිනම් මේය නොපවතින්නක්ද?

මහායානවාදීන් මේ ප්‍රශ්ණයේදී මේහි පුටුවක් නොමැති බවත් ඇත්තේ ශූන්‍යතාවය බවත් කි‍යවෙනවා. මහායාන වාදීන් ට අනුව සියලු දේ මනසේ නිර්මාණයන්....... නමුත් ථේරවාදීන් මෙහිදී පුටුවක් භෞතිකව ඇති බව පිලි ගන්නා අතර එහි පැවැත්ම වෙනස් වන බව පිලිගන්නවා.

කච්චායන සුත්‍රයදී දැක්වෙන අකාරයට, සියලු දේ පවතී: මෙය එක අන්තයකි....සියලු දේ නොපවතී : මෙය තවත් අන්තයකි.....තථාගතයන් වහන්සේ මෙම අන්ත දෙකම ප්‍රතික්ශේප කරන අතර මැද මාවත දේශනා කරයි.......කියලා දැක්වෙනවා...

මහායානවාදීන් අතරත් විවිද මතිමතාන්තර පවතිනවා.ක්‍රමිකව වර්ධනය උන දේයක් නිසා මෙය බලාපොරොත්තු වියයුත්තක්.

මුල් මහායාන ග්‍රන්ථ උන 'අෂ්ඨ ශ්‍රාස්තික ප්‍රග්නා පාරමිතා' අනුව සියලු දේ නොවපවතින අතර, ධර්මය පවා නොපවතින්නක් . නාගර්ජුන හිමියන් විසින් දියුනු කරන ලද 'මධ්‍යාමික' ඉගැන්වීම් අතර ' මනස ' යනු ද නොපවතින්නක්....

නිර්වාණය ගැන ද මහායාන වාදීන් වෙනස් මථ දරන අතර, මහායාන හා ථේරවාදය අතර මූලික වෙනස මයියා දැනටම ලියා ඇති නිසා , මේ ගැන ලියන්න මයියා බලාපොරොත්තුවක් නැ.....

තවදුරටත් මේ ගැන උනන්දු අය හිටීනම්... නගාර්ජුන, චන්ද්‍රකීර්ති, භාවවිවේක ආදී මහායාන ස0කල්ප ගැන ලියු හිමිවරුන් ගැන ලිපි කියෙව්වොත් හොදා...



ප:ලි:

මේ ලිපියට අදාලව  වඩා විස්තරාත්මක ලිපියක් මම පසු කාලීනව ලිව්වා

ඒ ලිපියට  මෙතැනින් යන්න

2222