ඊශ්‍රායලය මොකක් කලත් ඇමෙරිකාව කොන්දේසී විරහිතව ඊශ්‍රායලය පැත්තේ හිට ගන්නවා කියන එක ඉතිහාසය පුරාම දකින්න තියෙන තත්වයක්. වර්තමාන ගැටළුවෙදි උනත් ඒකේ කිසි වෙනසක් වෙලා නෑ.
මේ තත්වය පැහැදිලි කරන්නේ කොහොමද?
මැදපෙරදිග සියලු මුස්ලිම් රටවල් මැද්දෙ බටහිර සහ එහි සම්ප්‍රදාය නියෝජනය කරන එකම මුස්ලිම් නොවන රට ඊශ්‍රායලය. ඒ වගේම ඊශ්‍රායලය කියන්නෙ බටහිට ජාතීන් මූලික වී මැදපෙරදිග ඇතිකරපු රටක්.ඒ නිසාම ඇමෙරිකාව කොන්දේසී විරහිතව ඊශ්‍රායලය වෙනුවෙන් පෙනී හිටිනවා කියන එක තමයි කවුරුත් පිලිගන්න පොදු මතය.
පොදු ජනප්‍රිය මතය එහෙම උනත් ඊට වඩා ගැඹුරු බැදීමක් ඊශ්‍රායලත්,එහි වෙසෙන යුදෙව්වන් ගැනත් ඇමෙරිකාවට තියෙනවා.
මේ කියන්න හදන කාරණය පැහැදිලි කරන්න පොඩ්ඩක් ඉතිහාසයට යන්න වෙනවා.
අතීත යුරෝපය තුල ජීවත් උන යුදෙව්වන් යනු විශාල ධනස්කන්ධයක් එකතු වී තිබු ජනකන්ඩායමක්.යුරෝපය තුල නැව් ගමනාගමන දියුණු වී එම රටවල් යටත්විජිත ඇති කර ගැනීමට පෙරදිගට, අප්‍රිකාවට එන කොට ඒ නැව් වලට සල්ලි යෙදෙව්වෙ යුරෝපයේ හිටපු රජවරු.රජවරු ගාව සල්ලි නැති වෙන කොට ඒකට විකල්පයක් ලෙස හිටියෙ යුදෙව්වො. ඒ වෙනකොටත් යුරෝපයේ බැංකුවල බලය අත්පත් කරගෙන තිබ්බෙ යුදෙව්වො.යුදෙව්වො නැව් වලට විතරක් නෙමේ, රජවරුන්ටත් ණය දුන්නා.යටත්විජිත ඇති කරගෙන ඒ රටවලින් කොල්ල කාපු ධනය අන්තිමට එකතු උනේ යුදෙව්වන් සතු බැංකු වල. ඒ නිසාම යටත්විජිතකරණයෙන්, යුද්ධ නොකරම අති විශාල ධනස්කන්ධයක් රැස් කර ගැනීමට යුදෙව්වන් සමත් උනා. මේ තත්වය යුරෝපියන්ට නොතෙරුනා නෙවෙ. ඒ නිසාම යුරෝපීය සමාජය තුල පොදුවෙ යුදෙව්වන් ගැන අප්‍රසාධයක් අතීතයේ ඉදලම තිබුනා. අතීත වැනීසියේ වෙලෙන්දා වැනි නාට්‍ය තුල ශෛලොක් වැනි චරිත හරහා මේ අප්‍රසාදය ප්‍රකට උනා.
මෙසේ ධනය නොතිබිච්චි යුදෙව්වන් ඊට විකල්පයක් ලෙස යොදා ගත්තේ අධ්‍යාපනය. ධනවත් නොවුනු යුදෙව්වන් හොදින් ඉගෙන ගත්තා. ඇල්බට් අයින්සට්යින් කියන්නෙ ඒ කුලකයේ ඉහලම උදාහරණයක්.
ඒ වගේම යුරෝපය තුල වැඩවසම් ක්‍රමය බිද වැටී කාර්මික විප්ලවය සමග බිහිවු ධනවාදයේ පියවරු උනෙත් ඇඩම් ස්මිත් වැනි යුදෙව්වන්. ඊට විකල්පයක් ලෙස බිහි වූ සමාජවාදයේ පියවරු උන කාල් මාක්ස්, ට්රොස්කි වැනි උගතුන්ද යුදෙව්වන්. සමාජවාදය මහපොලොවේ ක්‍රියාවෙන් කර පෙන්වපු ලෙනින් ද යුදෙව්වෙක්.
දෙවෙනි ලෝක යුද්ධය ඇතිවන කොට යුරෝපයේ ශතවර්ෂ ගණනාවක් තිස්සෙ එකතු උන ධනයත්, දැනුමත් එකට ගොණු වෙලා තිබ්බෙ යුදෙව්වන් ගාව.හිට්ලර්ගේ යුදෙව් විරෝධය හදිසියේ පහල වීමක් නෙවෙ. පලවෙනි ලෝක යුද්ධෙදි ජර්මනියත්, තුර්කියත් එක මිටට පරාද කරන්න යුදෙව්වන් එංගලන්තය ප්‍රමුඛ බටහිර ජාතීන්ට ධනයෙන් හා දැනුමෙන් උපකාර කලා.පලවෙනි ලෝක යුද්ධයේ , ජර්මනියේ අවමන් සහගත පරාදයේ ක්‍රෝධය හිට්ලර් යුදෙව්වන් කෙරෙහි දිගු කලා. එය යුරෝපයේ අතීතයෙ සිට පැවති යුදෙව් විරෝධය සමග හොදින් පෑහුනා.
හිට්ලර්ගේ උමතු යුදෙව් විරෝධයත් සමග, යුදෙව්වන්ට යුරෝපය ඉතා අනාරක්ශිත උනා. මෙසේ අනාරක්ශිත උන යුදෙව්වන් යුරෝපයෙන් පැන යන්න පටන් ගත්තා. ඔවුන්ගේ නවාතැන උනේ ඇමෙරිකාවයි.
යුරෝපය ශතවර්ශ ගණනාවක් තිස්සේ එකතු කර ගත් ධනයත්, දැනුමත්, වසර කීපයක් තුලදී ඇමෙරිකාවට සංක්‍රමණය උනා.
මේ නව ධනයත්, දැනුමත් සමගම ඇමෙරිකාව පෙර නොවූ විරූ අයුරින් ආර්ථික හා දැනුමෙන් පෝශණය වී ලෝක බලවතෙක් විදිහට නව ජවයක් ලබා ගත්තා.
දෙවෙනි ලෝක යුද්ධය තීරණාත්මක ලෙස ඉවර කරන්නට ඇමෙරිකාව යොදා ගත් පරමාණු බෝම්බය තනිකරම යුදෙව්වන්ගේ දැනුමෙන් හදපු එකක්.
අදටත් ඇමෙරිකාවේ මහාපරිමාණ ව්‍යාපාර ගත්තොත් මේවා අයිති වෙන්නෙ මෙසේ ඇමෙරිකාවට සංක්‍රමණය උනු යුදෙව්වෙන්ගේ පසු පරම්පරාවලටයි. සී එන් එන් වැනි මාධ්‍ය වල අයිතිකරුවන් යුදෙව්වන්. ඊශ්‍රායල් පලස්තීන යුද්ධයේදී සී එන් එන් එකේ පක්ෂාග්‍රාහී මාධ්‍ය භාවිතයේ සැබැ හේතුව මේ යටින් දිවෙන යුදෙව් සම්බන්ධයයි. එසේම ෆේස්බුක් අයිතිකරු මාක් සක්ර්බග් ද යුදෙව්වෙක්.
මේ අයුරින් ඇමෙරිකාව තුල උඩින් නොපෙනෙන, එහෙත් යටින් ඉතා සියුම්ව ගැට ගැසී ඇති යුදෙව් සම්බන්ධකමක් පවතිනවා.
ඒ නිසාම මැදපෙරදිග තමන්ගේ නියොජිතයා කියන ජනප්‍රිය මතයට වඩා එහාට ගිය ආත්මීය බැදීමක් ඇමෙරිකාවට , ඊශ්‍රායල ගැන තියෙනවා.
මා ලන්ඩනයේ වැඩකරන කොම්පැනිය අයිති පලස්තීන යුදෙව්වකු ට.
ReplyDelete